Cây việt quất ngày nay rất được phổ biến bởi những lợi ích mà nó mang lại cho mọi người. Quả việt quất là loại quả rất được người sành ăn ưa chuộng. Ngoài hương vị thơm ngon, việt quất còn có nhiều lợi ích cho sức khỏe như cải thiện trí nhớ, giảm cholesterol, ngăn ngừa bệnh tim, giảm mỡ bụng, làm chậm quá trình lão hóa và tăng cường hệ miễn dịch, là loại quả được yêu thích trên khắp thế giới. Việt quất hiện đã được trồng thành công tại Việt Nam và loại cây nhập khẩu nổi tiếng giàu dinh dưỡng. Chỉ cần áp dụng những kỹ thuật đơn giản là bạn đã có thể sở hữu những cây quất sai trĩu quả trong vườn nhà.
Cây việt quất có xuất sứ từ Bắc Mỹ. Nó phát triển ở các nước ôn đới như Thụy Điển, Phần Lan và Na Uy. Cây thuộc loại cây bụi, thân cao, tán rộng. Những chiếc lá hình bầu dục dài màu xanh của cây việt quất đen dần theo thời gian. Hoa của cây việt quất trắng nhỏ mọc thành chùm nở vào mùa xuân. Quả quất có màu xanh đậm, hình tròn, mọc thành từng chùm mọng. Khi ăn vào bạn cảm nhận được vị ngọt đặc trưng, có khả năng gây nghiện cao. Đặc biệt, quất rất sai quả nên nếu trồng đúng cách, một bụi có thể cho đến 6kg quả.
Mục lục
Giới thiệu về cây
Việt quất (hay còn gọi là ỏng ảnh) thực chất là tên gọi chung cho một số loài thực vật nằm trong chi Việt quất, họ Thạch nam. Các loài này có trái màu xanh, đen hoặc tím. Một số loài việt quất phổ biến nhất đó là:
– Việt quất đen: có tên khoa học là Vaccinium myrtillus và tên tiếng Anh là Bilberry.
– Việt quất xanh: có tên khoa học Vaccinium corymbosum, hay tên tiếng Anh là Blueberry.
– Mạn việt quất: gồm 4 loài Vaccinium erythrocarpum, Vaccinium macrocarpon, Vaccinium microcarpum và Vaccinium oxycoccos; tên tiếng Anh là Cranberry.
Đa số với người bình thường, khi nhắc đến việt quất người ta nghĩ ngay đến loài Việt quất xanh, tương ứng với tên Blueberry trong tiếng Anh. Vì vậy, trong phạm vi bài này chỉ tập trung vào loài Việt quất xanh. Cây việt quất là dạng cây bụi có kích thước đa dạng với chiều cao từ 10 cm cho đến 4 m. Cây đơm hoa và kết quả nhỏ, tròn mọng màu xanh hoặc xanh đen.
Các chất dinh dưỡng có trong quả việt quất
Đối với việt quất tươi, bạn nên bảo quản trong tủ lạnh vì quả sẽ chín ở nhiệt độ phòng. Việt quất là nguồn cung cấp dồi dào vitamin C (cần thiết để phát triển và cải tạo các mô trong cơ thể) và vitamin K (giúp đông máu khi bị vết thương) và chất xơ (giúp ruột khỏe mạnh). Ngoài ra, việt quất cũng chứa nhiều khoáng chất khác nhau như kali (giúp điều hòa huyết áp) và mangan (tham gia vào việc điều chỉnh chức năng não và thần kinh.
Với lượng 100 g, việt quất chứa 58 kcal gồm 9.96 g đường, 2.4 g chất xơ; chất béo và protein có nồng độ thấp với 0.33 g và 0.74 g; vitamin C chứa 9.7 mg, vitamin K chứa 19.3 μg và vitamin E chứa 0.57 mg; về khoáng chất thì có 6 mg canxi, 6 mg magiê, 12 mg phốt pho và 77 mg kali. Đặc biệt, lượng nước trong 100 g chứa hơn 84% vì vậy người ta thường hay ép nước việt quất để uống.
Công dụng
Việt quất rất phổ biến trong văn hóa châu Âu và Bắc Mỹ. Do đó trong ẩm thực, việt quất được chế biến thành nhiều món ăn và đồ uống rất đa dạng có hơi hướng phương Tây. Quả việt quất có thể ăn sống, ép tươi làm nước uống hoặc chưng cất làm sinh tố, làm mứt, làm rượu, thêm vào các món ăn mặn, món tráng miệng hoặc thậm chí là nước sốt salad.
Nơi trồng và cách thu hoạch
Việt quất rất ít và khó trồng ở Việt Nam vì nó dạng cây bụi thích hợp với khí hậu có mùa đông lạnh. Việt quất được trồng ở các quốc gia vùng ôn đới như châu Âu, Bắc Mỹ, Australia và New Zealand. Cây con để có thể trồng bằng cách cắt nhánh, bụi cây trưởng thành rồi găm xuống đất. Quả có hương vị tuyệt vời với những ngày ấm áp, đầy nắng và đêm mát mẻ của mùa hè. Cây cũng cần nhiều nước và tránh các cơn gió khô nóng.
Với thời tiết mát mẻ, nụ hoa sẽ dần phát triển ở các bụi cây. Hoa việt quất có màu trắng hoặc hồng, thường nở vào mùa xuân và cho ra cụm quả mọng. Quả thường chín từ hai đến bốn tháng sau khi hoa nở rộ. Quả sẽ thay đổi màu sắc từ xanh lá cây sang đỏ thành xanh lam chính là lúc quả chín.
Cây việt quất có thể phát triển chiều cao hơn 7 m. Người trồng nên cắt tỉa bụi cây vừa tầm để kích thích cây mọc nhiều cành và thu hoạch dễ dàng hơn. Thu hoạch quả việt quất rất mất công, vì phải hái bằng tay để tránh quả bị dập. Quả việt quất không chín thêm sau khi hái và các cụm quả không nhất thiết phải chín đồng thời. Đôi khi, quả việt quất chọn vào đầu mùa không phải là ngọt nhất.
Hướng dẫn chọn quả
Để mua được được những quả tốt nhất, bạn nên chọn các quả đầy đặn, hơi cứng và có màu đồng nhất. Quả việt quất có màu xanh sáng và hơi bạc mờ. Đây chính là màu của lớp phủ bảo vệ tự nhiên của trái để bảo vệ trái khỏi ánh nắng mặt trời và giữ chất lượng quả.
Cách bảo quản
Khi mua việt quất tươi về, cách tốt nhất chúng tôi khuyên bạn là bỏ vào tủ lạnh để bảo quản quả ở trạng thái tốt nhất. Lưu ý chỉ rửa quả khi bạn muốn dùng chứ không rửa quả trước. Quả việt quất dùng tốt nhất trong vòng 5 ngày tính từ ngày mua quả.
Cách bảo quản để ăn việt quất quanh năm
Cây việt quất có nguồn gốc từ Bắc Mỹ và có mặt tại nhiều nơi trên thế giới. Ở Việt Nam, việt quất cũng bắt đầu được trồng nhiều; nhất là ở Ðà Lạt; nơi có khí hậu phù hợp với điều kiện sinh trưởng của loại cây này. Mùa thu hoạch việt quất chủ yếu là mùa hè; nên nếu muốn thưởng thức quả mọng này quanh năm; bạn có thể mua những túi việt quất đã đông lạnh sẵn hoặc mua quả tươi rồi đông lạnh; để dùng dần mà chất lượng dinh dưỡng vẫn bảo đảm.
Cách làm là sau khi rửa sạch; bạn rải đều từng trái trên khay thủy tinh hoặc kim loại; đông lạnh 30 phút để chúng không dính vào nhau; rồi cho tất cả vào túi trữ đông và đặt lại ngăn đá; bảo quản trong 6 tháng. Quả việt quất đông lạnh có thể dùng với sinh tố hoặc rã đông trong ngăn mát tủ lạnh trước khi thêm vào những món ăn khác; như sữa chua, bột yến mạch hay rau trộn.
