Nếu bạn nuôi số lượng lớn gà tây, tốt nhất nên biến chúng thành nguồn thức ăn để đỡ tốn kém hơn. Đây là điều mà bất kỳ người chăn nuôi nào cũng nên nghĩ đến và cố gắng làm tốt.
Gà tây hay còn gọi là gà Lôi, có nguồn gốc từ châu Mỹ và hiện nay được trồng rộng rãi ở nước ta. Lông gà tây có màu trắng xám hoặc xám đen, một số con có màu trắng; có màu lông sặc sỡ, mào và tích tròn dài. Gà mái trưởng thành từ 28 đến 30 tuần tuổi có thể đạt 5 kg/con gà trống và 3-4 kg/ con gà mái và bắt đầu giai đoạn đẻ. Gà tây tự ấp trứng, mỗi lần đẻ từ 10-12 quả, trọng lượng 60-65 g/quả; thời gian ấp 28 đến 30 ngày, tỷ lệ mở khoảng 65-70%, tỷ lệ sống 60- 65%. Một con gà mái đẻ từ 70-80 trứng/năm.
Gà tây có nhiều ưu điểm: sử dụng tốt thức ăn thô xanh, tiết kiệm thức ăn; trọng lượng lớn, thời gian sinh trưởng dài, thịt thơm ngon; chất lượng tốt, tỷ lệ mỡ rất thấp (dưới 0,5%) và tỷ lệ protein cao (hơn 22%). Gà Lôi có thân hình to gấp 3, 4 lần gà nên thức ăn để gà lôi cũng nhiều hơn gấp nhiều lần. Vì vậy, nếu có điều kiện chăn thả sẽ mang lại lợi ích cao hơn; nhất là những nơi có nhiều thức ăn dồi dào.
Mục lục
Trồng rau cỏ làm thức ăn nuôi gà lôi
So với nhiều loại gia cầm khác, trừ đà điểu và ngỗng, gà lôi là loài thích ăn cỏ nhất. Mỗi ngày chúng tiêu thụ một lượng rau cỏ khá nhiều; chiếm khoảng 40% khối lượng thức ăn để sống. Vì vậy, nuôi gà lôi không thể thiếu rau cỏ. Nếu này ngào cũng phải bỏ một số tiền ra mua thức ăn xanh này để nuôi gà lôi; tính ra một năm con số đó cũng không phải là nhỏ! Nhưng rau cỏ lại là thứ dễ trồng, chỉ cần có đất còn công sức bỏ ra để tưới bón không nhiều; người già và trẻ con đều làm được.
Cần tận dụng hết đất đai trong sân vườn chăn thả gà để trồng các loại rau cỏ. Nếu đất đai chăn thả rộng, ta nên chia ra từng khu vực để trồng cỏ. Khi đàn gà ăn trụi hết khu vực cỏ trồng này; ta lùa chúng sang ăn tiếp khu vục khác, và lo chăm sóc tưới bón lại nơi đàn gà vừa “thu hoạch” xong để dành cho chúng ăn lần sau. Nếu khu vực chăn thả hẹp, không đủ cỏ cho gà ăn thì nên tìm đất bên ngoài để trồng cỏ. Gà lôi có thể ăn được các giống cỏ hoà thảo có thân lá mềm như cỏ Xả; cỏ Ruzi, cỏ Andro hoặc các giống cỏ họ đậu.
Thức ăn đa dạng
Gà lôi cũng ăn được nhiều thứ cỏ mọc hoang, ở ngoài đồng, ngoài ruộng như cỏ cú, cỏ chỉ, cỏ gà, rau cải trời. Những cỏ mọc hoang này chỉ cần mất công thu cắt, có điều không phải hiện nay vùng nào cũng có nhiều vì đất đai nông nghiệp càng ngày càng bị thu hẹp dần. Lại do nhiều nơi đang có xu hướng đô thị hoá nên không còn nhiều đất trồng nữa.
Ngoài cỏ ra, ta có thể trồng rau muống, vốn là thức ăn nuôi gà lôi chuyên dụng. Chăn thả ngoài vườn, hễ gặp đám cỏ là cả đàn gà lôi kéo đến. Chúng dùng cái mỏ vừa mạnh, vừa bén rút tỉa những lá non của từng bụi cỏ lên ăn, nhưng khi cắt rau cỏ về nhà thì trước khi cho vào máng ăn của gà nên rửa sạch để trôi hết những tạp chất như đất cát và nhiều chất độc hại khác, như vậy khỏi hại đến sức khoẻ của gà.
Khai thác tổ mối
Gà lôi mọi lứa tuổi, nhất là gà lôi con rất thích ăn con mối. Con mối cung cấp cho gà lôi nhiều chất đạm; chất béo rất cần cho sự sinh trưởng của gà lôi nên cho gà ăn nhiều mối rất tốt. Tại nước ta, nhiều vùng có rất nhiều ổ mối; nhất là các tỉnh thuộc Đông Nam Bộ.
Khi gặp ổ mối, ta có thể lùa gà ra nơi đó rồi tìm cách làm cho mối động ổ mà chui ra từng đàn; từng đàn hằng hà sa số cho gà mặc sức mà ăn. Hoặc xắn ổ mối thành những tảng lớn; đem về nhà đập vỡ ra khiến mối không còn nơi trú ẩn mà chạy hết ra ngoài cho gà tha hồ nhặt ăn.
Nuôi trùn, nuôi dòi
Trùn đất và dòi là nguồn thức ăn bổ dưỡng chứa nhiều đạm chất dùng để nuôi các giống gia súc gia cầm; gà lôi cũng thích ăn. Đối với nhiều quốc gia trên thế giới, việc nuôi trùn, nuôi dòi đã được thực hiện từ hàng trăm năm nay; đã tiến lên công nghiệp hoá, được coi là ngành nghề làm ăn phát đạt. Đây là mặt hàng xuất khẩu mang lại nhiều ngoại tệ cho nhiều nước, trong đó có Mỹ, Nhật …
Từ xa xưa, ông cha ta cũng đã biết con trùn, con dòi là thức ăn khoái khẩu của các giống gia cầm nên các cụ cũng đã từng nuôi; nhưng nuôi theo phương pháp xưa cũ bằng cách ủ từng đống phân trâu bò hay phân rác để lâu ngày cho hoại mục; vừa dùng làm phân bón, vừa gạn trùn ra để nuôi gà vịt. Vẫn biết trùn gặp đống phân trâu bò thì sinh sôi nẩy nở rất nhanh; nhưng nuôi theo cách đó số trùn thu hoạch không được nhiều.
Ngày nay nông dân ta biết cách đào hố để nuôi dòi; cũng bằng vật liệu là rơm rạ với phân bò, để tạo thêm nguồn thức ăn bổ dưỡng đê nuôi gà vịt; trong đó có gà lôi. Trùn, dòi, ngoài việc cho gà lôi ăn tươi; số dư ra có thể sấy khô rồi nghiền thành bột để dành cho ăn lâu ngày cũng tốt.
Tóm lại, nếu tạo được nguồn thức ăn tươi thì sẽ mang lại cho người chăn nuôi nhiều nguồn lợi. Trong chăn nuôi, chi phí về thức ăn còn lớn hơn gấp nhiều lần chi phí mua con giống. Ai sớm giải quyết được điều này thì coi như nhẹ được mối lo./.
