Các ao nuôi cá nước ngọt có nhiều nguy cơ mắc bệnh bởi môi trường tự nhiên và thời tiết. Trong một số bệnh thường gặp ở cá thì lở loét là một trong những chứng bệnh vô cùng phổ biến và nguy hiểm. Đây cũng là bệnh gây ra những thiệt hại nặng nề cho đàn cá cũng như chất lượng thành phẩm. Bệnh lở loét ở cá có thể lây lan nhanh một cách chóng mặt. Một số loại cá nhạy cảm cao với dịch bệnh như cá quả, cá trôi, trê hay chép… Do khả năng lây lan qua dòng nước nên cá mang mầm bệnh sẽ di chuyển khắp các ao nếu không có biện pháp phòng trị kịp thời.
Thời tiết chính là yếu tố quan trọng nhất khiến dịch bệnh diễn ra phức tạp. Nguồn nước ô nhiễm sẽ tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ dịch bệnh lở loét xảy ra ở cá nước ngọt. Hãy cùng tham khảo cách phòng và trị bệnh lở loét trên cá nước ngọt một cách hiệu quả ở bài viết dưới đây nhé!
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân gây bệnh bao gồm virus, vi khuẩn, nấm và cả ký sinh trùng. Trong đó, các tác nhân lây nhiễm rất phức tạp. Bà con rất khó có thể kiểm soát được nếu không tìm hiểu kỹ về dịch bệnh này.
Virus được coi là nguyên nhân chính gây ra bệnh lở loét ở cá. Các nhà khoa học đã phát hiện ra một loại virus có tên là rhabdovirus trên cá bị nhiễm bệnh. Loại virus này chỉ xuất hiện trong giai đoạn đầu của bệnh và ức chế hệ thống miễn dịch. Điều này khiến cá dễ bị tác động bởi các mầm bệnh khác. Sau đó loại bỏ virus trước khi các triệu chứng loét xuất hiện.
Một số vi khuẩn gây bệnh được phân lập từ cá bao gồm: Aeromonas hydrophila, Aeromonas aeromonas, Pseudomonas fluorescens, Flavobacterium, Micrococcus, Vibrio, Nocardia …
Nấm không phải là mầm bệnh, nhưng nhiễm nấm có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của bện. Việc này sẽ làm tăng tỷ lệ tử vong ở cá tăng cao. Một số loại nấm đã được phân lập từ ichthyosis của Aphanamyces, Achlya và Saprolegnia. Các yếu tố khác bao gồm một số loại động vật nguyên sinh, ký sinh trùng đa bào. Đặc biệt hơn hết là các yếu tố môi trường (như nhiệt độ nước không đủ, ô nhiễm nước hoặc thiếu dinh dưỡng). Tất cả điều này cũng có thể làm tăng tỷ lệ mắc bệnh.
Dấu hiệu bệnh lở loét ở cá
Hiện có hơn 100 loài cá dễ mắc bệnh, bao gồm cá tự nhiên, cá nước ngọt và cá nước lợ. Dấu hiệu đầu tiên là cá bỏ ăn, hoạt động chậm chạp, khi bơi thường ngoi đầu hoại tử lên trên mặt nước. Da cá chuyển sang màu đen, xám, các đốm trắng hoặc đỏ xuất hiện trên thân, đầu, vây và đuôi. Sau đó xuất hiện các vết loét trên những bộ phận đó. Vết loét lan dần, có khi ăn sâu vào xương, ăn uống vết loét sẽ tự rụng…
Thời gian nhiễm bệnh phụ thuộc vào loại cá, khí hậu và chất lượng nước. Bệnh thường xuất hiện khi nhiệt độ nước thấp (từ tháng 11 đến tháng 12 âm lịch).
Phương pháp phòng bệnh lở loét hiệu quả
Đối với bệnh lở loét thì cần có biện pháp hiệu quả nhất để phòng bệnh. Điển hình đó là lựa chọn cá loài cá có khả năng kháng bệnh cao. Bên cạnh đó, bà con cũng cần có các biện pháp ngăn chặn nấm vào trong ao như:
Tẩy dọn ao nuôi trước mội vụ, để ao nuôi luôn sạch sẽ
Trong quá trình nuôi, bà con nên định kỳ 2 tuần/lần hòa vôi (CaO) toé đều khắp ao. Liều lượng tốt nhất để sử dụng đó là 2 kg/100m3 nước. Vôi sẽ có tác dụng rất tốt trong khử trùng ao nuôi. Đồng thời cung cấp nguồn Canxi và có thể khử chua đất phèn hiệu quả. Bà con cũng có thể thay thế vôi bằng chlorine 1ppm.
Đàn cá giống trước khi thả cần được tắm NaCl 2-3% trong 5-15 phút để tẩy trùng tác nhân bên ngoài.
Tránh những tác động cơ học làm tổn thương đến cơ thể của cá.
Vào mùa bệnh, nên bổ sung vitamin C vào thức ăn cho cá để tăng sức đề kháng cho cá.
Khi cá bị bệnh cần xử lý như sau:
Bước 1: Sát trùng nguồn nước ao nuôi cá BIO BKC (1 lít / 2000 mét khối) hoặc cá BIOXIDE (1 lít / 1000 mét khối).
Bước 2: Trộn liên tục 50% amoxicilin sinh học vào thức ăn cho cá (100g / 1.000kg cá) trong 5 – 7 ngày để ngăn vi khuẩn thứ cấp.
Bước 3: Bổ sung C FEED có thể tăng sức đề kháng và nâng cao tỷ lệ sống.
