Cá bống bớp là một loài cá phổ biến của vùng nước lợ có giá trị dinh dưỡng cao. Loài cá này được ví như “con làm giàu” số một của các xã ven biển bởi khả năng đem lại giá trị kinh tế cao được thị trường trong và ngoài nước ưa chuộng. Tuy nhiên, trong quá trình nuôi, cá xuất hiện một số bệnh như xuất huyết, lở loét do vi khuẩn Vibrio gây nên. Những căn bệnh này có khả năng lây lan rất nhanh, dễ gây thành dịch.
Chi phí đầu tư cho một vụ nuôi cũng không hề nhỏ, nếu ổn định, mỗi năm xuất bán, thu lãi vài trăm triệu đồng/lồng. Thế nhưng, dịch bệnh lây lan, cá hàng loạt, dẫn đến coi như trắng tay. Có khá ít nguồn thông tin về bệnh trên cá bống bớp. Chính vì thế hôm nay MPU xin được cung cấp thêm kiến thức về một số bệnh trên cá bớp để bà con tham khảo. Dưới đây chính là một số bệnh thường gặp trên cá bống bớp, bà con cần chú ý các dấu hiệu để có biện pháp điều trị kịp thời hiệu quả nhất.
Mục lục
Bệnh trùng bánh xe
Trùng bánh xe là loài sống ký sinh phổ biến trên các loài cá nói chung. Họ trùng bánh xe có nhiều giống. Nhưng sống ký sinh phổ biến nhất trên cá bống bớp là giống trùng bánh xe Trichodina sp.
Dấu hiệu: Thông thường, khi cá mới nhiễm bệnh thường có nhiều nhớt màu trắng đục xuất hiện trên thân cá. Bà con có thể quan sát rất rõ dấu hiệu này khi cá bơi trong nước. Da cá chuyển sang màu xám và thường nổi lên mặt nước hoặc tách đàn bơi quanh bờ ao. Khi bệnh nặng, trùng bánh xe ký sinh ở các mang cá gây phá hủy tơ mang khiến cá bị ngạt. Quan sát ta thấy mang cá đầy nhớt và bạc trắng, hoạt động cá hỗn loạn. Ở giai đoạn cuối, cá lật bụng rồi chìm xuống đáy ao và chết.
Phương pháp điều trị: Để trị bệnh, bà con có thể dùng nước muối ăn 2-3% hoặc hóa chất CuSO4 tắm cho cá từ 5-15 phút. Bên cạnh đó, bà con cần đảm bảo vệ sinh cho ao nuôi. Bón vôi diệt khuẩn trước mỗi vụ nuôi, không thả nuôi với mật độ quá dày, bổ sung định kỳ men vi sinh để xử lý ô nhiễm ao nuôi,…
Bệnh đỉa
Đỉa thường sống ký sinh trên nắp mang, trên mang và da cá,… chúng hút chất dinh dưỡng trên cá bống bớp. Loài đỉa mà chúng tôi muốn nói đến chính là Oceanobdella sexoculata (Malm, 1963).
Dấu hiệu: Khi quan sát, bà con dễ dàng nhận thấy vị trí bị đỉa ký sinh có dấu hiệu bị phá hoại, cá mất máu ảnh hưởng đến sinh trưởng. Khi bệnh nặng, cá có thể chết do mất nhiều máu và hô hấp khó khăn.
Chẩn đoán bệnh: Đỉa gây bệnh có thể quan sát bằng mắt thường da, mang, vây của cá hoặc có thể dùng kính lúp cầm tay.
Phương pháp điều trị: Khi cá bệnh, bà con cần kịp thời sử dụng hóa chất Formalin hoặc TCCA với nồng độ thích hợp tắm cho cá hoặc phun xuống ao.
Bệnh lở loét
Bệnh lở loét thân trên cá bống bớp được xác định là do vi khuẩn Vibrio vulnificus gây ra, bệnh đặc biệt nghiêm trọng do có khả năng lây lan rất nhanh trong ao nuôi và gây thiệt hại kinh tế lớn cho người nuôi.
Dấu hiệu: Khi nhiễm bệnh, quan sát có bống bớp sẽ thấy những dấu hiệu phổ biến như: thân cá bị lở loét, cụt râu, xuất hiện đốm ở vùng da quanh miệng hoặc vùng hậu môn, vây lưng,…
Phương pháp điều trị: Sử dụng bột tỏi và bột gừng trộn vào thức ăn cho cá để trị bệnh. Đồng thời bổ sung thêm các Vitamin và khoáng chất để giúp cá tăng cường hệ miễn dịch.
Bệnh phỏng rạ
Bệnh xuất hiện quanh năm trên thân cá, xuất hiện các vết màu trắng và phổng rộp lên. Bệnh có thể tự khỏi khi môi trường thay đổi. Nguyên nhân gây bệnh do môi trường khắc nghiệt như mưa hoặc nắng kéo dài.
Trị bệnh: Thay nước cho ao nuôi với lượng trên 50% cá sẽ tự khỏi.
Bệnh do nấm
Cá thường nhiễm bệnh vào mùa đông, khi nhiệt độ nước trong ao nuôi giảm thấp.
Triệu chứng: Xuất hiện đốm trắng có đường kính 2mm ở các cơ quan bị nhiễm. Cá thường tập trung lại gần nơi có nước chảy, hoặc cọ mình vào vật bám ven bờ. Điều này rất dễ gây tổn thương cho cá.
Điều trị bệnh: Tắm cá trong nước ngọt khoảng 10 – 15 phút. Sau đó tắm nhanh bằng dung dịch formaline 10 – 30ml/100lít nước biển có sục khí mạnh từ 10 – 15 phút.
