Bệnh chướng hơi dạ cỏ là một dạng khó tiêu được đánh dấu bởi sự tích tụ quá nhiều khí trong dạ cỏ ở cả trâu lẫn bò. Ngay sau khi gia súc ăn một bữa ăn, quá trình tiêu hóa tạo ra khí trong dạ cỏ. Hầu hết các chất khí được loại bỏ bằng cách tạo hơi (ợ hơi). Bất kỳ sự gián đoạn nào của quá trình đào thải khí bình thường này đều dẫn đến tích tụ hoặc đầy hơi. Bệnh này thường phổ biến trong mùa mưa và là bệnh đơn giản dễ gặp ở cả trâu và bỏ. Tuy nhiên với bệnh chướng hơi dạ cỏ nếu chúng ta không phát hiện kịp thời dễ khiến trâu bò bị ngạt thở, và dễ tử vong.
Có nhiều nguyên nhân khiến trâu bò bị chướng hơi dạ cỏ. Tuy nhiên nếu phát hiện triệu chứng sớm thì phương pháp chữa trị khá đơn giản. Và chúng ta hoàn toàn có thể phòng tránh sớm vấn đề này; bằng việc tìm hiểu rõ căn nguyên của căn bệnh này. Dưới đây là chi tiết bệnh lý về chướng hoi dạ cỏ ở trâu bò mà bạn không nên bỏ qua.
Mục lục
Nguyên nhân gây ra bệnh chướng hơi dạ cỏ ở trâu bò
Do trâu bò ăn nhiều thức ăn dễ lên men, sinh hơi cỏ non, bã mía, thân cây ngô, bã đậu; những thức ăn bị mốc, lúa ngập nước, ăn phải các loại cây có độc như lá sắn, măng tre…
Do chăn thả trâu bò vào lúc thời tiết giá rét, có nhiều sương muối.
Do trâu bò bị ốm lâu ngày không đi lại chỉ nằm một chỗ.
Do trâu bò bị mắc các bệnh như tắc thực quản, viêm họng; bội thực dạ cỏ khiến trâu bò không ợ hơi được.
Triệu chứng của bệnh chướng hơi dạ cỏ
Bệnh đến rất nhanh, ban đầu trâu bò khó chịu, đứng không yên, bụng càng lúc càng to; mất hõm hông bên trái; thậm chí có khi hõm hông trái phình cao hơn cột sống.
Bạn lấy tay sờ nắn thử vào vùng dạ cỏ trâu bò sẽ thấy tính đàn hồi rất lớn như một quả bóng căng; tim đập nhanh nhưng rất yếu, niêm mạc mắt tím bầm; bò khó thở, phải banh mũi để thở, tĩnh mạch cổ phình to.
Cách điều trị bệnh chướng hơi dạ cỏ ở trâu bò
Đầu tiên, bà con cho bò đứng hai chân trước lên cao; để dạ cỏ không chèn ép phổi và tim. Sau đó bà con cho trâu bò uống 1 trong các loại nước sau đây:
Bia hơi: 3 – 5 lít.
Nước dưa chua: 3-5 lít.
Dung dịch thuốc tím: 1gr/lít nước, uống 3-5 lít.
Nếu trâu bò bị chướng hơi dạ cỏ do nguyên nhân ăn phải cây họ đậu có chất Saponin; thì bà con cho trâu bò uống khoảng 100-250 lít dầu thực vật.
Tiếp đến, để kích thích trâu bò ợ hơi; thì bà con hãy xoa bóp dạ cỏ cho chúng. Có thể dùng rơm hoặc cám nóng bọc vào trong một chiếc rẻ; rồi chà xát nhiều lần ở hông bên trái mỗi lần khoảng 30-60 phút nhằm tăng nhu động dạ cỏ. Bà con cũng có thể dùng tay nắm lưỡi bò kéo ra kéo vào để kích thích con vật ợ hơi.
Ngoài ra, cũng có thể dùng bẹ chuối đập dập chấm chút muối thọc vào vùng hầu của bò; để tạo phản xạ ói, ợ hơi hoặc có thể dùng ống thông thực quản cho ống thông vào dạ cỏ; đồng thời có thể dùng tay ép vào hõm hông trái xong; hạ đầu ống thông xuống cho thức ăn và hơi thoát ra ngoài.
Nên tiêm thêm camphorat để trợ tim và hô hấp cho bò. Tăng cường nhu động dạ cỏ bằng cách chích dưới da thuốc Pilocarpine: 3% từ 6 – 10ml/lần/ngày liên tục 2 – 3 ngày.
Kết luận
Trên đây là một số nguyên nhân và cách điều trị bệnh chướng hơi dạ cỏ ở trâu bò. Khi trâu bò có dấu hiệu mắc bệnh, các hộ chăn nuôi cần phát hiện để cứu chữa kịp thời tránh hậu quả đáng tiếc.
