Hiện nay, tại nhiều khu vực có thời tiết diễn biến thất thường. Điều này làm cho môi trường nước chăn nuôi thủy sản cũng sẽ bị ảnh hưởng không nhỏ. Chỉ trong một thời gian ngắn cũng có khi chỉ sau một đêm hiện tượng cá chết hàng loạt xảy ra. Điển hình nhất đó chính là do cá bị trúng độc, nổi đầu. Điều này gây ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình chăn nuôi thủy sản. Để có thể khắc phục được điều đó thì việc nắm được những nguyên nhân và cách phòng bệnh sẽ giúp bà con hạn chế được bệnh phát triển.
Cá bị trúng độc, nổi đầu thường sẽ gặp phải trong thời tiết năng gắt. Hoặc khi nhiệt độ tăng cao và mưa lâu ngày. Hãy cùng tìm hiểu về cách phòng bệnh cho cá hiệu quả để không ảnh hưởng đến năng xuất và sản lượng nuôi thủy sản.
Trước đây, cá trong ao bị nhiễm độc hoặc nổi đầu dẫn đến cá chết hàng loạt. Hiện tượng chết như vậy thường xảy ra ở nhiều nơi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu quả chăn nuôi. Về mặt chuyên môn, khi phát hiện các tình trạng nêu trên, cần phân biệt chính xác cá nuôi bị ngộ độc, đầu nổi để kịp thời có biện pháp ứng cứu phù hợp.
Cá nuôi trong ao thường không bị nhiễm độc theo mùa, thời tiết, ngày hay đêm. Thế nhưng cá nổi đầu chủ yếu xảy ra vào mùa hè, mùa thu, đặc biệt là nhiệt độ cao, mùa thu, áp thấp dài ngày, nắng nóng oi bức, lượng mưa dài ngày và giông bão. Thời gian xảy ra thường từ 12h-4h sáng.
Triệu chứng phát sinh
Khi cá trong ao bị ngộ độc thường không nổi đầu, triệu chứng khác nhau do chất độc khác nhau. Bà con cần quan sát một số biểu hiện như bơi lội, ẩn nấp, nhảy và vùng vẫy cho đến khi bất tỉnh. Cá sẽ chuyển sang màu đen, tăng nhớt, mất khả năng hoạt động và chết.
Đầu tiên là hiện tượng thiếu oxy trầm trọng, rải rác ở các khu vực khác nhau trong ao. Cá há miệng thở hổn hển, bình tĩnh hít oxy từ không khí trên mặt nước.
Trong trường hợp nặng, cá sẽ dần dần nổi ngược lên, khó giữ thăng bằng. Sau nhiều lần lộn bụng cá sẽ chết. Cá chết trong ao thường không phụ thuộc vào loài, kích cỡ. Thậm chí cá chép, tôm càng hay thậm chí cá mú và các loại cá đáy khác cũng có thể chết. Đặc biệt hơn hết đó là toàn bộ cá trong ao sẽ chết nặng. Các loại cá chết nổi đầu thường gặp là cá mè, mè biển và mè vinh.
Nguyên nhân nào dẫn đến việc cá bị trúng độc, nổi đầu
Các loài cá trong ao bị nhiễm độc chủ yếu liên quan đến khí thải từ nhà máy. Đặc biệt là các loại chất thải chứa hydro sunfua, hợp chất nitơ, kim loại nặng và các chất độc khác… Các chất này bị nhiễm vào ao nuôi hoặc trong quá trình xử lý gây ngộ độc cá.
Cũng có thể trong ao nuôi tảo giáp sau khi chết sẽ giải phóng độc tố. Hoặc tảo vàng lớn bị vỡ làm liệt toàn bộ dây thần kinh, khó thở làm cá chết. Nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng nổi đầu là do chất lượng nước kém. Thời tiết khắc nghiệt, mật độ nuôi quá dày khiến nước thiếu ôxy nghiêm trọng. Quan trọng hơn hết đó là thể trạng cá kém dẫn đến hiện tượng nổi đầu.
Cách phòng bệnh trúng độc, nổi đầu hiệu quả
Khi phát hiện trong ao nuôi có cá bị nhiễm độc mà nguồn nước không bị nhiễm độc thì phải bổ sung ngay một lượng lớn nước mới. Tiến hành xả hết nước cũ trong ao cho sạch sẽ. Đồng thời thực hiện tiêu và bổ sung nước trong ao nuôi. Tiếp đó là trả lại cá vào ao nuôi.
Đồng thời phân tích nguyên nhân gây ngộ độc để có biện pháp xử lý thích hợp. Ví dụ đối với một số loại tảo độc có thể diệt bằng cách phun sunfat đồng. Mỗi mẫu (đơn vị đo là 666,6m vuông, nước sâu 1m thì dùng 0,2 – 0,6kg đồng sunfat. Biện pháp sơ cứu đối với hiện tượng nổi váng là bơm ngay một lượng lớn nước mới vào ao. Sau đó, bật quạt nước và nhỏ vào ao bằng các loại thuốc tăng cường ôxy nếu cần thiết. Trước thời tiết mùa hè nắng nóng gay gắt cần làm tốt công tác phòng trừ côn trùng gây hại cho cá trong ao nuôi. Điều này sẽ giúp tăng cường thể lực cho cá và đảm bảo qua lại.
