Được biết, hàu là một trong số các loại nhuyễn thể 2 mảnh vỏ. Đây là loài vô cùng phổ biên được nuôi ở khắp dọc biển nước ta hiện nay. Với nguồn thức ăn phong phú và đa dạng, kèm theo việc hàu dễ nuôi và ít tốn sức. Thế nhưng, hàu sẽ dễ dàng mắc phải bệnh nhiễm trùng ống tiêu hóa nếu không chăm sóc đúng cách. Đồng thời, các biện pháp phòng bệnh không đúng cũng sẽ làm cho chất lượng hàu giảm sút thậm chí là chết.
Nhiều người đã lựa chọn hàu làm đối tượng chăn nuôi. Có nhiều hình thức chăn nuôi hàu, thế nhưng việc quản lý tốt thì hàu sẽ cho giá trị thương phẩm ở mức cao nhất. Để có thể nâng cao chất lượng hàu tốt nhất thì bà con cần tập trung phòng và điều trị bệnh hiệu quả.
Nhiễm trùng Refretens refringens là một trong số những bệnh nhiễm trùng có thể dễ dàng giết hàu. Ngoài ra, loài ký sinh này đã được báo cáo là có thể gây bệnh cho các loài hai mảnh vỏ khác. Cụ thể như ngao SolSolen marginatus, ngao ChaChamelea gallina (Lopes-Flores et al. 2008) và trai Xenostrobus securis (Pascual et al. 2010). Trong phần giới thiệu bài viết này, chúng tôi tập trung vào các triệu chứng và cách phòng bệnh của hàu lép. Đồng thời cung cấp thông tin điều trị kịp thời cho người nuôi nghi ngờ hoặc mắc bệnh tại các trại hàu.
Nguyên nhân xuất hiện bệnh nhiễm trùng ống tiêu hóa ở hàu
Flagellum martensii là một loài ký sinh thuộc giống Pythium và gây ra bệnh “marteiliosis” ở hàu phẳng (Ostrea edulis). 5 “Plasmodium” của trùng roi martensii được tìm thấy trong biểu mô của đường tiêu hóa của hàu. Dựa trên sự khác biệt về vùng ITS của bộ gen, hai loại Mycoplasma gây dị ứng đã được xác định (Le Roux và cộng sự, 2001): Loại O (thường thấy ở hàu phẳng) và Loại M (thường thấy ở con trai).
Có thể quan sát thấy các giai đoạn ký sinh khác nhau ở hàu và trai bị nhiễm bệnh. Ấu trùng Plasmodium chủ yếu tồn tại trong tế bào biểu mô của dạ dày. Sự hình thành bào tử xảy ra trong ống tiêu hóa và ống dẫn. Sau đó được giải phóng vào lòng ống tiêu hóa và vào phân. Chúng có thể sống trong vài ngày đến 2-3 tuần, tùy thuộc vào điều kiện môi trường.
Triệu chứng của bệnh
Sự đổi màu của biểu mô của đường tiêu hóa
Hàu ngừng phát triển
Mất tình trạng mô
Giảm dự trữ glycogen
Gây chết định kỳ
Trong trường hợp không có bất kỳ dấu hiệu thể chất nào, hàu phẳng khỏe mạnh và hàu nhiễm Mycoplasma gây dị ứng, bệnh vẫn có thể xảy ra. Nhiễm trùng do Martetilia refringens nhạy cảm gây ra tỷ lệ tử vong cao và liên quan đến các bào tử ký sinh trong tế bào biểu mô của đường tiêu hóa của hàu phẳng.
Giai đoạn đầu của bào tử xuất hiện trong biểu mô và ruột của đường tiêu hóa. Martteilia refringens có thể nhiễm một số loài hàu mà không gây ra triệu chứng. Các yếu tố kích hoạt phản ứng của vật chủ không rõ ràng. Thế nhưng nó có thể đến từ áp lực môi trường hoặc sự khác biệt về khả năng kháng bệnh của từng con hàu.
Phòng bệnh nhiễm trùng ống tiêu hóa ở hàu phẳng hiệu quả
Trích dẫn của FAO chỉ ra rằng không có cách chữa trị cho Marteilia refringens. Bằng cách thực hiện các phương pháp nuôi an toàn, người nuôi có thể ngăn ngừa các bệnh do chất gây dị ứng cho hàu. Tổ chức Nông lương Thế giới (FAO) khuyến cáo người nuôi nên chọn những trại nuôi hàu tốt. Đặc biệt, nước nuôi phải sạch, giảm biến động, tránh ô nhiễm…
Bên cạnh đó, thực hành quản lý tốt để hạn chế tác động của mầm bệnh. Phát hiện và cách ly kịp thời những con hàu mắc bệnh. Đồng thời tham khảo ý kiến của các cơ sở thú y thủy sản để được xử lý, khắc phục kịp thời.
