Chăn nuôi trâu bò là nghề truyền thống của nông dân Việt Nam. Chăn nuôi trâu bò ở nước ta mang tính kiêm dụng theo hướng khai thác sức kéo – phân bón – thịt. Thời gian gần đây, chăn nuôi trâu bò đang chuyển sang kiêm dụng thịt – phân bón – sức kéo và dần hình thành hướng chăn nuôi chuyên thịt (chủ yếu trên bò). Thịt trâu bò là loại “thịt đỏ”, vừa ngon vừa bổ dưỡng. Nhu cầu tiêu thụ loại thịt này ngày càng tăng nhưng hiện nay lượng thịt trâu bò sản xuất ra mới chỉ chiếm khoảng 7,5% trong cơ cấu các loại thịt gia súc, gia cầm cung cấp cho thị trường.
Để nâng cao năng suất và giá trị chăn nuôi trâu bò, cần áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp từ các giải pháp kỹ thuật (về giống, cải thiện chế độ chăm sóc nuôi dưỡng, vệ sinh thú y – phòng trừ dịch bệnh …) đến các giải pháp về cơ chế chính sách, về thị trường. Trong chăn nuôi trâu bò có hai giải pháp kỹ thuật, đó là cải tạo đàn bò Vàng Việt Nam và vỗ béo trâu bò trước khi giết thịt. Hai công nghệ này đang được áp dụng trong sản xuất thông qua các chương trình, dự án khuyến nông triển khai từ nhiều năm nay và đã được chứng minh có hiệu quả kinh tế rất rõ rệt.
Cải tạo đàn bò Vàng Việt Nam
Bò Vàng Việt Nam (còn gọi là bò cóc, bò địa phương) có nhiều đặc tính quý như nhanh nhẹn; thích nghi với điều kiện nhiệt đới nóng ẩm; chịu được kham khổ. Nhược điểm lớn nhất của bò Vàng Việt Nam là tầm vóc nhỏ bé; khối lượng thấp (khối lượng bình quân toàn đàn 160-200 kg); sản lượng sữa và thịt đều rất thấp. Từ gần 20 năm nay chúng ta đã triển khai chương trình cải tạo đàn bò Vàng; làm tăng tỷ lệ bò lai bình quân 1%/năm. Hiện tỷ lệ đàn bò lai chiếm khoảng 35% tổng đàn và mục tiêu đến 2015 đạt 40%. Chúng ta càng tăng tỷ lệ đàn bò lai thì năng suất chăn nuôi và giá trị sản xuất của chăn nuôi bò thịt càng cao.
Ngoài ý nghĩa làm tăng năng suất và giá trị chăn nuôi như tính toán, đàn bò lai Zebu còn phục vụ như một đàn bò nền để lai với các giống bò chuyên thịt ôn đới, tạo ra hệ thống sản xuất bò thịt năng suất, chất lượng cao.
Vỗ béo trâu, bò trước khi giết thịt
Hiện nay, chăn dắt dinh dưỡng trâu bò chủ yếu theo phương thức quảng canh; tận dụng và ít đầu tư. Trâu bò giết thịt chủ yếu thuộc diện loại thải. Chúng ta cũng chưa có thói quen vỗ béo trâu, bò trước khi giết thịt nên năng suất; và chất lượng thịt không cao, giá trị chăn nuôi thấp. Chăn nuôi là một ngành quan trọng của nông nghiệp hiện đại, nuôi lớn vật nuôi; để sản xuất những sản phẩm như: thực phẩm, lông; và sức lao động.
Công nghệ vỗ béo trâu bò rất đơn giản, có thể áp dụng cho trâu bò loại thải; (trâu bò già, hết khả năng cày kéo, sinh sản; bò cái hết khả năng vắt sữa) và cả trâu bò non hết giai đoạn nuôi lớn. Việc vỗ béo chẳng những làm tăng khối lượng cơ thể trâu bò; (có thể đạt tăng trọng bình quân 700g/ngày) mà còn tạo ra sản phẩm thịt ngon hơn; chất lượng hơn. Bên cạnh đó, hiệu quả chăn nuôi; và giá trị sản xuất chăn nuôi trâu bò tăng lên rõ rệt.
