Vào đầu những năm 2010, theo như quyết định chiến lược của Thủ tướng Hun Sen của Campuchia, nông nghiệp nước này đã chuyển dần dần từ phục vụ nhu cầu tiêu dùng nội địa trong nước sang cung cấp xuất khẩu cho thị trường quốc tế. Nhờ việc này, mà đã giúp cho nền kinh tế của Campuchia, cụ thể là lĩnh vực nông sản mở ra một chương mới sau nhiều thập kỷ nội chiến. Trong những năm gần đây, Campuchia dần dần nắm lấy vị trí đứng đầu trong việc xuất khẩu gạo sang Trung Quốc.
Có thể nói, nhu cầu gạo tại Trung Quốc đang tăng rất cao, vì dân số ở đây được xem là lớn nhất thế giới, chính vì thế cần nhiều lương thực, và Trung Quốc là thị trường lớn tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp là điều hiển nhiên.
Chuyển mục tiêu phục vụ nhu cầu nội địa sang xuất khẩu
Theo thực tế, 34% nền kinh tế Campuchia dựa vào nông nghiệp. Campuchia có 2,8 triệu ha đất canh tác lúa vào mùa mưa. 534.024 ha đất canh tác lúa vào mùa khô. 25.249 ha đất dành cho các đồn điền hỗn hợp. Và 47.919 ha dành cho các đồn điền nông nghiệp. Những vấn đề này có thể lôi cuốn tới 34% tổng số lực lượng lao động cả nước. Ngoài nông nghiệp, nền kinh tế Campuchia dựa vào hàng dệt may, du lịch và công nghiệp.
Nhờ ngành nông nghiệp quy mô lớn. Campuchia đã sản xuất tổng cộng 31 triệu tấn lương thực trong năm 2019. Mang lại thu nhập tương đương 10 tỷ USD. Trong tổng số lương thực Campuchia xuất khẩu. Gạo chiếm vị trí xuất khẩu hàng đầu. Năm 2019, Campuchia đã xuất khẩu 620.264 tấn gạo. Đạt giá trị khoảng 500 triệu USD.
Cung không đủ cầu cho thị trường Trung Quốc
Phân tích về các thị trường lúa gạo của Campuchia trong số đó nhấn mạnh hợp tác nông nghiệp Campuchia – Trung Quốc. Trang Fresh News cho biết, theo báo cáo năm 2019 của Hiệp hội Lúa gạo Campuchia (CRF). Campuchia xuất khẩu ba loại gạo. Gồm có gạo thơm, gạo trắng và gạo hấp sang Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU) và các đất nước thành viên ASEAN.
Trung Quốc đã trở thành thị trường xuất khẩu khổng lồ nhất đối với gạo Campuchia
Năm 2019, Campuchia đã nhận được hạn ngạch 400.000 tấn để xuất khẩu gạo sang Trung Quốc. Do đó, Trung Quốc đã biến thành thị trường xuất khẩu khổng lồ nhất đối với gạo Campuchia. Cụ thể nước này đã xuất khẩu 248.105 tấn gạo thơm sang Trung Quốc. Tăng 33% so sánh với cùng kỳ năm 2018.
Campuchia đã xuất khẩu 40% gạo sang thị trường Trung Quốc. Việc Campuchia xuất khẩu số lượng lớn gạo thơm sang Trung Quốc. Đã khiến Trung Quốc biến thành nhà nhập khẩu gạo khổng lồ nhất của Campuchia thay thế vị trí của EU vốn là nhà nhập khẩu gạo khổng lồ nhất của Campuchia trước đó.
Ông Veng Sakhon cho biết Trung Quốc có dân số khoảng 1,4 tỷ người. Do vậy cần nhiều lương thực. Trung Quốc là thị trường lớn tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp. Nếu như muốn mở rộng thị trường ở Trung Quốc trong tương lai gần. Campuchia cần chuẩn bị canh tác, chế biến, đóng gói và vận tải vì Trung Quốc.
Dấu hiệu tích cực cho sự phát triển của ngành lúa gạo Campuchia
Song Saran, Giám đốc Điều hành Amru Rice Cambodia – một trong những công ty xuất khẩu gạo lớn nhất tại Campuchia – cho biết, xuất khẩu gạo sang thị trường Trung Quốc là dấu hiệu tích cực cho sự phát triển của ngành lúa gạo Campuchia. Người dân Trung Quốc thích gạo chất lượng cao như gạo thơm. Đây là cơ hội để Campuchia chiếm lĩnh thị trường gạo thơm lớn nhất thế giới.
Nông dân Campuchia hài lòng với giá gạo và có thị trường lớn hơn sau khi chuyển sang trồng lúa thơm
Năm 2019, Trung Quốc đã cam kết mua 400.000 tấn gạo của Campuchia. Các nhà xuất khẩu và nông dân trồng lúa Campuchia đã rất vui mừng. Và bắt đầu trồng nhiều lúa thơm hơn. Họ hy vọng họ có thể bán sản phẩm của mình với giá cao hơn để cải thiện sinh kế.
Sim Sokhon, Xã trưởng xã Trea, tỉnh Takeo cho biết, năm 2019, người nông dân trồng lúa địa phương được mùa hơn so với năm 2018. Nông dân có thể thu hoạch khoảng 4-5 tấn lúa mỗi ha. Nông dân xã Trea ưng ý với giá gạo và có thị trường lớn hơn một khi chuyển sang trồng lúa thơm. Xã trưởng Sim Sokhon cho biết: “Vào mùa mưa, nông dân trồng loại lúa mùa mưa và mùa khô trồng loại lúa mùa khô. Giá gạo hiện nay cao hơn so với năm trước. Trước đó chỉ có 650 riel (0,16 USD/kg). Nhưng giờ có giá 770 riel (0,19 USD/kg) giúp cải thiện cuộc sống của người dân trong xã”.
Khả năng đáp ứng nhu cầu của thị trường Trung Quốc là vấn đề đáng quan tâm
Từ năm 2017, Trung Quốc chấp nhận mua gạo Campuchia với hạn ngạch 100.000 tấn. Tuy nhiên Campuchia đã xuất khẩu gần 200.000 tấn gạo sang thị trường Trung Quốc. Năm 2018, Chính phủ Trung Quốc đã tăng hạn ngạch lên 300.000 tấn. Song năm 2018, Campuchia chỉ xuất khẩu được 170.000 tấn gạo sang Trung Quốc. Năm 2019, Trung Quốc tiếp tục tăng hạn ngạch lên 400.000 tấn. Nhưng Campuchia chỉ có thể mang lại 240.000 tấn.
Bộ trưởng Veng Sakhon nói rằng việc thiếu khả năng đáp ứng nhu cầu của thị trường Trung Quốc là vấn đề đáng quan tâm của các Bộ và ngành hữu quan. Theo ông Veng Sakhon, một vài thách thức là việc Trung Quốc đã để Cofco – một doanh nghiệp nhà nước quản lý nhập khẩu gạo. Thông thường, mỗi đất nước đều cẩn trọng trong công tác giám sát nhập khẩu. Bằng việc cân bằng các sản phẩm trong nước và nhập khẩu. Khó khăn sẽ tăng thêm khi Campuchia tăng thêm 18 doanh nghiệp xuất khẩu. So với 26 công ty xuất khẩu hiện nay.
Campuchia đang tiến hành đàm phán với Cofco và khuyến khích các nhà xuất khẩu gạo tư nhân cộng tác
Bộ Thương mại Campuchia đang tiến hành đàm phán với Cofco. Và nước này đang khuyến khích các nhà xuất khẩu gạo tư nhân cộng tác chặt chẽ với Cofco. Vai trò của Bộ Thương mại là đẩy mạnh xuất khẩu gạo sang thị trường Trung Quốc. Theo Bộ trưởng Bộ Nông, Lâm, Ngư nghiệp Veng Sakhon. Ngoài giá trị gia tăng khiến giá gạo Campuchia tại thị trường Trung Quốc đắt hơn. Sự kết hợp giữa giá cả cao của chuỗi sản xuất gạo Campuchia. Cũng là một yếu tố góp phần làm giá gạo Campuchia tăng cao trên thị trường quốc tế.
Cạnh tranh với các nước láng giềng
Các thách thức khác đối với gạo Campuchia gồm có cơ sở hạ tầng giao thông dẫn đến tốn thời gian và khoản chi cao, chi phí điện cao và sự thiếu nước phục vụ canh tác cũng là vấn đề.
Bộ trưởng Veng Sakhon cho biết, xuất khẩu của Campuchia phải đối mặt với một vài thách thức, đặc biệt là trong chế biến gạo vì khoản chi điện cao. thứ hai, vận chuyển tốn kém. Thứ ba, cạnh tranh thị trường. bằng cách chứng minh chất lượng và hương vị gạo tốt cũng như nguồn gốc sản xuất tự nhiên, Campuchia có cơ hội rất nhỏ để tiếp xúc thị trường.
Vấn đề giống lúa và thủy lợi
Giống lúa
Vấn đề canh tác lúa
Về vấn đề canh tác lúa, nông dân Nguon Pak nói rằng nếu chính phủ hoặc bất kỳ tổ chức nào xuất khẩu gạo thơm, phổ biến trên thị trường quốc tế, nông dân sẽ chuyển sang trồng giống lúa thơm. Điều này sẽ giúp cải thiện cuộc sống của nông dân Campuchia và xây dựng danh tiếng của Campuchia. Nguon Pak kêu gọi chính phủ xem xét khôi phục các kênh tưới tiêu hiện có hoặc xây dựng thêm hệ thống thủy lợi để đảm bảo có đủ nguồn mang lại nước phục vụ canh tác.
Nguon Pak cho biết thêm: “Tất nhiên, chúng tôi cần hạt giống tốt tuy nhiên với giá thấp. Huấn luyện kỹ thuật cũng vô cùng quan trọng, nếu như không kết quả sẽ kém năng suất. Quan trọng hơn, phải có đủ nước và nếu không mọi người không thể làm gì được. Việc canh tác chỉ có thể được thực hiện mỗi năm một vụ, nhưng có thể tăng hai vụ nếu như có rất đầy đủ nước”.
Nguồn: Ngkt.mofa.gov.vn