Đối với những hộ nuôi trồng thủy sản thì việc chăm sóc phòng bệnh cho tôm, cá rất quan trọng. Với các loài cá như cá trắm, cá chép, cá rô phí hay cá trôi, diêu hồng… được bà con lựa chọn nhiều trong việc nuôi trồng thủy sản. Không chỉ mang lại lợi nhuận lớn cho bà con mà việc chăn nuôi cũng đơn giản hơn so với những loài cá khác. Thế nhưng, nếu gặp phải bệnh nấm mang trên cá thì sẽ có nguy cơ gây chết hàng loạt. Điều gì sẽ xảy ra khi cá có vết thường trên mang? Hãy cùng tìm hiểu về cách phòng và trị bệnh nấm mang trên cá một cách nhanh chóng ở bài viết dưới đây.
Với những nguy hiểm có thể gây ra nếu gặp phải bệnh nấm mang. Bà con cần phát hiện sớm triệu chứng của bệnh để có cách phòng tránh và giảm thiệt hại hiệu quả.
Mục lục
Nguyên nhân xuất hiện bệnh
Nó được gây ra bởi một số loại nấm thuộc giống Mycobacterium. Tại các khu vực ao, đầm, hồ có nhiều chất hữu cơ, tảo dày đặc. Nếu hồ nuôi mật độ dày sẽ tạo điều kiện cho nấm phát triển và gây bệnh cho cá. Thường có hai loại cá được nuôi ở châu Á, B. Sanguinis Plehn, 1921 và B. demigrans Wundseh, 1930.
B. sanguinis là sợi nấm dày 20 – 25 µm, khi xâm nhập vào mô mạch máu, phân ít hơn. Phần bào tử tương đối lớn 8 m, loài này thường kí sinh ở cá trắm cỏ.
B. demigrans là sợi nấm mỏng 6,6-21,6 µm phân nhánh nhiều. Loài này thường ký sinh ở cá trắm đen, cá mè và cá chép.
Bệnh nấm mang sẽ thường được gặp ở các loài cá giống và cá thịt của các loài cá nước ngọt như trắm cỏ, trắm đen, mè, trôi, xiếc, mè trắng… Bệnh hầu hết xảy ra ở các ao nuôi bẩn, nhất là ao có hàm lượng chất hữu cơ cao. Trong ao có nước thải gia cầm hoặc sử dụng phân gia cầm gây màu nước ao nuôi.
Bệnh nấm phổ biến và phát triển ở nhiều nước trên thế giới và thường gây tử vong cao. Bệnh phát triển vào mùa mưa, nhiệt độ cao ở Việt Nam. Chúng thường xuất hiện vào mùa hè ở miền Bắc và mùa khô ở miền Nam và miền Trung.
Con đường gây bệnh chủ yếu
Có hai cách gây bệnh nấm mang đó là:
Phổ biến nhất là xâm nhập trực tiếp vào, hoặc bào tử nấm vào ruột. Sau đó vào mạch máu, rồi đến gây bệnh.
Khi đến, bào tử phát triển thành sợi nấm, sợi nấm phân nhánh theo mạch máu của lá dọc rồi xâm nhập vào mô sâu gây loét. Từ đó, các sợi sẽ bị đứt và làm cá chết ngạt. Bệnh phát triển rất nhanh, nếu ao bị bẩn có thể lây lan sang cả đàn cá nuôi trong vòng vài ngày. Tỷ lệ cá chết có thể sẽ lên tới 50%.
Dấu hiệu bệnh lý thường gặp
Cá bị bệnh nấm có hiện tượng sưng tấy và tiết dịch dính vào nhau. Cá bị cản trở, khó thở, cá thường nổi hoặc tập trung ở vùng nước chảy, bỏ ăn. Ở những con bệnh nặng, sợi nấm và bào tử nấm sẽ theo mạch máu đến tim và các cơ quan khác. Bệnh thường xảy ra ở dạng cấp tính và diễn biến bệnh lý rất nhanh. Điều này dẫn đến số lượng lớn cá chăn nuôi tử vong.
Chẩn đoán bệnh nấm mang nhanh chóng
Các bệnh phẩm thu được từ mang cá có thể được kiểm tra dưới kính hiển vi theo các dấu hiệu bệnh lý đã mô tả để phát hiện sợi nấm và bào tử phát triển bị bệnh. Phương pháp mô bệnh học sử dụng thuốc nhuộm H và E được sử dụng để phát hiện các sợi nấm. Bên cạnh đó, các bào tử cúng sẽ được phát hiện và quan sát các thay đổi bệnh lý của cá mang bệnh. Cách ly cũng có thể được sử dụng để xác định chính xác loại mầm bệnh.
Phòng bệnh cho cá hiệu quả
Đối với những ao thường xuyên bị nấm bệnh thì sau khi thu hoạch phải rút cạn nước.
Sau đó, khử trùng ao bằng vôi bột (7-10 kg / 100 mét vuông). Bà con tiến hành phơi đáy ao khoảng 1 tuần rồi mới cho nước mới vào.
Bổ sung thuốc, khoáng, vitamin để tăng cường sức đề kháng cho cá.
Một đợt kháng sinh nên dùng khoảng 2 tuần, ví dụ: BIO SULTRIM cho cá, BIO Amoxicillin 50% cho cá trộn vào thức ăn, cho ăn 3 ngày liên tục. Sử dụng BIO BKC, POVIDINE 9000… để làm sạch nước thường xuyên.
Trị bệnh nấm mang cho cá hiệu quả
Cần bổ sung vôi nung (Ca (OH) 2) để tăng độ pH của nước ao nuôi lên 8,5-9. Khi bón vôi cần chú ý: không để pH nước ao vượt quá 9. Nói chung khi bón vôi cho ao với liều lượng 2 kg / 100 m2 thì pH sẽ đạt 8,5-9. Cho cá ăn vừa phải để tránh gây ô nhiễm ao. Hòa tan SEAWEED vào nước và vẩy đều khắp ao với lượng nước 2-2,5 lít / 1.000 m3.
Qua phương pháp xử lý trên thường sau một tuần cá sẽ khỏi bệnh. Khi cá có nấm sẽ là cơ hội cho nhiều loại vi khuẩn khác phát sinh gây bệnh. Do đó trong khi xử lý nước tốt bà con sẽ liên tục khuấy BIO SULTRIM FOR FISH (5g / kg thức ăn) trong 7 ngày. Thức ăn hỗn hợp C FEED (2g / kg thức ăn) giúp tăng sức đề kháng cho cá.
