Nghiên cứu tổng quan về thị trường cà phê thế giới

Nguồn gốc của cà phê

Cách đây hàng ngàn năm, cây cà phê đã được người dân du mục Ethiopi ngẫu nhiên tìm thấy ở làng Cápfa, gần thủ đô Ethiopi. Đến thế kỷ thứ 6, cây cà phê lan dần sang các nước và châu lục khác. Nhưng không phải ngay từ khi bắt đầu cà phê đã được thừa nhận là hấp dẫn và có ích. Cho dù cho đến tại thời điểm này không ai còn phủ nhận chức năng và sự nổi tiếng của loại đồ uống này. Cà phê giúp con người sáng suốt và minh mẫn hơn trong mọi hoạt động. Và được coi như một món tráng miệng, một bữa ăn phụ của nhiều nước trên toàn cầu .

Cà phê có rất nhiều loại không giống nhau. Theo tổng hợp và thống kê, trên thế giới vào thời điểm hiện tại có khoảng 70 loại cà phê đang được trồng và xuất khẩu. Trong đó phổ biến nhất về diện tích trồng. Cũng như nhu cầu cần thiết trên thị trường cà phê toàn cầu là 2 loại cà phê :

• Cà phê chè ( chủng Arabica )
• Cà phê vối ( chủng Robusta )

Cả hai loại cà phê này, cũng giống như tất cả các kiểu cà phê khác. Đều thuộc giống Coffea tuy nhiên về chất lượng và hương vị thì cà phê Arabica trội hơn cà phê Robusta. Vì lẽ đó cà phê Arabica cũng thường cao hơn khá là nhiều. Và được nhiều nơi ưa chuộng. Vì yêu cầu sinh thái khác nhau. Nên 2 loại cà phê này được trồng tập chung ở những khu vực không giống nhau trên thế giới.

Cà phê Arabica

Cà phê Arabica được trồng chủ yếu ở Châu Mỹ. Đặc biệt tại hai nước là Brazin và Colombia. Hai nước này hiện tại sản xuất tới 80% sản lượng Arabica của thế giới. Đồng thời cũng là hai nước sản xuất và xuất khẩu cà phê nhiều nhất, thống trị thị trường cà phê thế giới. Trong số đó riêng Brazin đã chiếm tới khoảng 30% sản lượng cà phê toàn toàn cầu.

Cà phê Robusta

Cà phê Robusta là giống cà phê ngon thứ 2 sau cà phê Arabica. Loại cà phê này hay được sử dụng ở các nước có truyền thống uống cà phê chế biến từ cà phê Robusta. Ví dụ như Anh và các nước Nam Âu.

Cây cà phê loại này được trồng chủ yếu ở Châu Phi và Châu Á. Hiện tại cà phê Robusta của Châu Phi không tăng và có chiều hướng giảm sút. Nguyên nhân ở đây là bất ổn về chính trị. Sự thay đổi điều kiện tự nhiên, cũng như sự chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Đây là những nguyên nhân rất khó khắc phục trong thời gian nhanh chóng. Do vậy trong thời gian tới đây trên đà tăng trưởng về sản lượng. Vai trò cung cấp của các nước Châu Á – Thái Bình Dương sẽ còn tiếp tục tăng lên với loại cà phê này.

Lợi ích tuyệt vời của cà phê

• Giúp giảm cân: Uống cà phê vào buổi sáng rất tốt. Có tác dụng giúp đốt cháy calo và tăng cường quá trình trao đổi chất.
• Lợi tiểu: Uống cà phê giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt, làm sạch dạ dày. Tuy nhiên, những ai bị bệnh đau dạ dày thì không nên uống cà phê.
• Phòng chống bệnh ung thư: Những người uống cà phê điều độ và hàm lượng cafein thấp. Sẽ giảm thiểu được tới 50% bị mắc bệnh ung thư vú, ung thư tuyến tiền luyệt, trực và đại tràng.
• Phòng chống bệnh tiểu đường: Axit chlorgoenic có trong cà phê có tác dụng phòng chống bệnh tiểu đường tuýp II. Những người thường xuyên uống cà phê. Sẽ có nguy cơ bị bệnh tiểu đường thấp hơn nhiều so với người không uống.
• Phòng bệnh xơ gan: Những người uống cà phê điều độ sẽ giảm được 80% nguy cơ mặc bệnh xơ gan.
• Phòng chống bệnh Parkinson: Uống cà phê thường xuyên có tác dụng ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh Parkinson so với những người không uống.
• Chống oxy hóa: Uống cà phê có hàm lượng cafein thấp giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch và bệnh cao huyết áp vì trong cà phê có chứa rất nhiều chất chống oxy hóa tự nhiên.

Tình hình tiêu thụ cà phê toàn cầu

Nhu cầu tiêu thụ cà phê rất lớn. Hàng năm, lượng tiêu thụ trên thế giới ước tính vào khoảng 94,5 triệu bao cà phê nhân (khoảng 5,6 triệu tấn). Có thể chia các nước tiêu sử dụng cà phê thành bốn nhóm chính theo khu vực địa lý như sau :

• Nhóm các nước Tây Bắc Âu và Nam Âu .
• Nhóm các nước Bắc Mỹ: trong đó thị trường Mỹ là khổng lồ nhất với nhu cầu hàng năm khoảng 4 kg/người/năm:
• Nhóm các nước Châu Á – Thái Bình Dương: trong số đó hai thị trường tiêu biểu là Hàn Quốc và Nhật Bản .
• Nhóm các nước Đông Âu và Nga: Đây chính là những thị trường mới nổi rất tiềm năng với sản phẩm cà phê.

Tình hình xuất khẩu cà phê toàn cầu

Trong số hơn 80 thành viên của công ty cà phê quốc tế (ICO). Có tới hơn 40 nước xuất khẩu cà phê. Các nước này có thể vừa trồng vừa xuất khẩu hoặc chỉ bán hàng cà phê xuất khẩu.

Thế nhưng các nước sản xuất cà phê lớn trên thế giới đều là những nước vừa sản xuất vừa xuất khẩu. Điển hình là các nước như: Brazin, Colombia, nước ta, Uganda, Bờ Biển Nga, Ethiopia, ấn Độ, vv.. Trong đó Brazin và Colombia là các nước sản xuất và xuất khẩu cà phê Arabica trọng điểm trên thế giới. Các nước còn lại của Châu Á và Châu Phi là các nước xuất khẩu cà phê Robusta lớn của toàn cầu .

Theo thực tế, lượng xuất khẩu cà phê hàng năm của các nước chính là cung trên thị trường cà phê toàn cầu. Lượng cung này phụ thuộc rất nhiều yếu tố. Trong đó sản lượng chỉ là một. Ngoài sản lượng, lượng cung cà phê trên thị trường toàn cầu hàng năm còn phụ thuộc vào tình hình kinh tế của các nước. Chính sách của hiệp hội các nước sản xuất cà phê (ACPC). Và tổ chức cà phê quốc tế (ICO) cũng như biến động nhu cầu giá thành, dự trữ và yếu tố đầu cơ.