Mướp đắng là một loài dây leo thuộc họ bầu bí có nguồn gốc từ các vùng ấm áp của châu Á, nơi nó đã được trồng trong nhiều thế kỷ để lấy quả. Chúng được sử dụng trong nhiều món ăn châu Á vì hương vị đắng, được cho là để cân bằng các loại thịt béo như thịt lợn. Chúng cũng có công dụng chữa bệnh và được coi là hữu ích để hỗ trợ tiêu hóa và thúc đẩy dòng chảy của mật. Tại Việt Nam, mướp đăng hay khổ qua là một trong những nguyên liệu được dùng nhiều trong các món ăn. Cũng chính bởi vậy ngành trồng trọt luôn đổi mới để có những phương pháp trồng trọt hiệu quả hơn.
Hãy xem ngay phương pháp trồngmướp đắng theo đúng chuẩn VietGap đang áp dụng tại nước ta ngay nhé! Chúng tôi đã cập nhật chi tiết trong bài viết dưới đây. Dành vài phút để biết về phương pháp hiện đại mà vô cùng an toàn nhé!
Mục lục
Điều kiện sản xuất khổ qua theo tiêu chuẩn VietGAP
Đất trồng:
Nên chọn đất tơi xốp, giàu hữu cơ, không bị ô nhiễm các loại kinh loại nặng vượt mức cho phép như đồng, asen, chì, … Đất trồng phải xa vùng ô nhiễm như khu công nghiệp, bãi rác, nghĩa trang, khu dân cư, bệnh viện, …
Nguồn tưới:
Nước tưới phục vụ sản xuất và xử lý sau thu hoạch cần đảm bảo không bị ô nhiễm kim loại nặng và vi sinh vật gây bệnh vượt ngưỡng cho phép. Trước và sau khi thu hoạch, vui lòng không sử dụng nước thải công nghiệp, khu dân cư, nước thải giết mổ gia súc, gia cầm, phân tươi, nước chưa qua xử lý. Nếu nguồn nước tưới trong vùng sản xuất không đảm bảo thì phải thay bằng nguồn nước khác an toàn hoặc chỉ sử dụng sau khi đã qua xử lý. Xử lý hồ sơ và kiểm tra kết quả được lưu vào tệp.
Phân bón:
Chọn phân bón và chất phụ gia để giảm nguy cơ ô nhiễm trái cây và rau quả. Chỉ sử dụng các loại phân bón trong danh mục được sử dụng tại Việt Nam. Đối với phân hữu cơ, tuyệt đối không sử dụng phân hữu cơ đã hoai mục bón cho cây. Nếu phân hữu cơ được ủ tại nơi sản xuất thì phải ghi lại quá trình xử lý và lưu vào hồ sơ kết quả xử lý. Vui lòng không sử dụng phân từ các khu công nghiệp, rác sinh hoạt… bón trực tiếp lên rau, quả. Kho chứa phân bón dùng để chứa phân bón cần đạt tiêu chuẩn và được bảo trì thường xuyên theo yêu cầu để giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm nguồn sản xuất và nguồn nước tưới.
Thuốc bảo vệ thực vật:
Người lao động, tổ chức, cá nhân thuê lao động cần được tập huấn về quy trình sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và đảm bảo an toàn vệ sinh. Thuốc bảo vệ thực vật chỉ được mua ở các cửa hàng có giấy phép kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật. Khi mua và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong suốt quá trình sản xuất phải ghi các loại thuốc bảo vệ thực vật.
Quy trình kỹ thuật sản xuất khổ qua theo tiêu chuẩn VietGAP
Tiêu chuẩn chọn hạt giống để sản xuất khổ qua
– Nguồn gốc của giống rõ ràng và được cơ quan có thẩm quyền trong nước cấp phép lưu hành. Giống nhập khẩu phải qua kiểm dịch thực vật. Loại sản phẩm tự chế biến phải được ghi lại trong các tài liệu sau: biện pháp xử lý, tên người vận hành và mục đích chế biến.
– Hạt giống phải đảm bảo tiêu chuẩn không bị nhiễm mầm bệnh, tỷ lệ nảy mầm cao.
– Giống được chọn phải đáp ứng được nhu cầu thị trường về thổ nhưỡng và điều kiện thời tiết của địa phương. Hiện nay, một số giống phổ biến như giống lai F1 của các công ty ở miền nam, đông tây, …
Quy trình làm đất, giàn cho cây khổ qua theo tiêu chuẩn VietGAP
– Đất cần được dọn dẹp sạch sẽ cỏ dại, thu dọn tàn dư thực vật vụ trước. Tiến hành cày cho đất tơi xốp và phơi nắng từ 7 – 10 ngày trước khi trồng. Có thể xử lý đất bằng vôi nông nghiệp từ 50 – 100 kg/ 1000 m2.
– Tiến hành lên luống, phủ nilong: Luống rộng 1 – 1,2 m, cao 20 – 25 cm, trồng hàng đơn hàng cách hàng 0,8 – 1 m. Khoảng cách trồng cây cách cây là 50 cm.
– Dựng giàn bằng cột tre, kéo lưới, chiều cao gian từ 2 – 2,5 m. Hệ thống gian cần đảm bảo chắn chắn để tạo điều kiện nâng đỡ cho cây khổ qua leo, phát triển tốt.
– Mùa mưa lên làm rãnh thoát nước quanh khu sản xuất để thoát nước nhanh, tránh ngập úng.
– Tiến hành phủ nilong các luống giúp giữ ẩm và hạn chết cỏ dại.
Cách gieo hạt giống trước khi trồng
– Hạt giống trước khi gieo cần được xử lý cho nứt mầm rồi có thể gieo trực tiếp hoặc gieo bầu sau đó tiến hành trồng cây con.
– Cách xử lý ngâm ủ hạt giống trước khi gieo: Ngâm hạt giống trong nước âm 2 sôi 3 lạnh từ 2 – 3 giờ. Sau đó vớt ra để ráo đem ủ trong khăm ướt từ 1 – 2 ngày khi hạt nứt nanh thì có thể đem gieo.
– Có thể gieo trực tiếp hoặc gieo trong bầu nhỏ. Gieo trực tiếp có thể gieo từ 1 – 2 hạt/hốc, với gieo bầu chỉ nên gieo 1 hạt/bầu.
– Gieo hạt sâu từ 1 – 2 cm, sau đó lấp hạt bằng đất bột, phân chuồng hoai mục hoặc tro trấu.
– Mật độ gieo trực tiếp từ 1400 – 1800 cây/1000 m2.
Quy trình chăm sóc cây khổ qua theo tiêu chuẩn VietGAP
Chế độ bón phân cho cây khổ qua
+ Lượng phân bón tính trên diện tích 1000 m2: 2 tấn phân chuồng + 60 kg bánh dầu + 50 kg lân + 10 kg ure + 12 kg DAP + 10 kg kali + 50 kg NPK. Có thể thay phân chuồng bằng các loại phân vi sinh với liệu lượng khuyến cao của nhà sản xuất.
+ Thời kỳ bón:
Bón lót: 2 tấn phân hữu cơ + 50 kg lân + 10 kg NPK + 60 kg bánh dầu.
Bón thúc lần 1: Sau khi gieo từ 7 – 10 ngày: 2 kg ure + 5 kg DAP + 3 kg NPK.
Thúc lần 2: Sau 14 – 18 ngày sau gieo: 3 kg ure + 5 kg DAP + 2 kg kali.
Thúc lần 3: Sau khi gieo từ 20 – 28 ngày: 5 kg ure + 10 kg NPK + 5 kg kali.
Thúc lần 4: Sau gieo từ 30 – 35 ngày: 10 – 20 NPK + 3 kg kali.
Sau mỗi lần thu hoạch bón bổ sung với lượng phân 10 kg NPK, cách 10 ngày bón 1 lần. Khi cây chuyển sang giai đoạn ra hoa; đậu quả có thể phun bổ sung các loại phân bón lá để hỗ trợ cho cây sinh trưởng phát triển mạnh, tăng tỷ lệ ra hoa đậu quả, tăng năng suất, sản lượng cho cây khổ qua.
+ Phương thức bón: Đối với bón lót: Trộn đều các loại phân bón; bón trên mặt luống sau khi lên luống; bón xong mới tiến hành phủ nilong. Bón thúc có thể bón dưới rãnh hoặc đục lỗ cách lỗ gieo hạt từ 10 – 15 cm.
Chế độ nước tưới để sản xuất khổ qua chuẩn VietGap
– Đối với trời nắng nên tưới 2 lần/ngày, tưới vào sáng sớm và chiều mát. Mùa mưa tùy vào thời tiết để quyết định tưới hoặc không tưới. Khi mưa lớn nên thoát nước nhanh tránh gây ngập úng cho khu sản xuất.
– Thời kỳ cây phát triển lớn, mạnh, đặc biệt là giai đoạn cây ra hoa đậu quả cần tiến hành tưới tăng lượng nước để tạo điều kiện cho cây có thể hút đủ nhu cầu nước nhằm tăng tỷ lệ ra hoa đậu quả.
– Cần lưu ý sau trồng sau mỗi lần bón phân cần tiến hành tưới nước để giữ ẩm cho đất, giúp phân bón hòa tan tăng hiệu suất hấp thụ phân bón cho cây khổ qua.
Quy trình chăm sóc
– Sau trồng từ 10 – 15 ngày tiến hành tỉa bỏ những cây yếu; sâu bệnh, thay thế một số cây chết để đảm bảo mật độ trồng.
– Giai đoạn cây phát triển mạnh, bắt đầu khép giàn thì tiến hành ngắt bỏ các lá già, lá bệnh; tạo cho vườn sản xuất thông thoáng hạn chế sâu bệnh hại. Thời điểm tiến hành ngắt bỏ cây bệnh nên chọn vào thời điểm có thời tiết khô ráo; sau khi ngắt đem tiêu hủy xa khu sản xuất.
Phòng trừ sâu bệnh hại để sản xuất khổ qua
– Cần theo dõi thường xuyên khu sản xuất để phát hiện sâu bệnh hại sớm để đưa ra phương pháp xử lý sớm, hợp lý.
– Chủ yếu sử dụng phương pháp thủ công; phương pháp canh tác như làm cỏ, làm đất, màng phủ nilong, … để hạn chế sâu bệnh hại.
– Trường hợp cây nhiễm sâu bệnh hại có thể sử dụng thuốc bảo vệ để phu. Lưu ý cần đảm bảo thời gian cách lý thuốc và quá trình xử lý bằng thuốc bảo vệ thực vật; cần được ghi chép đầy đủ, chi tiết để lưu hồ sơ.
