Bệnh đốm đen lá ở hoa cúc là bệnh trên lá có nhiều đốm hình bầu dục tròn nhỏ, đường kính 5-10nm. Tâm vết bệnh có màu trắng xám, xung quanh vết bệnh có viền rộng màu nâu đen. Trên bề mặt vết bệnh xuất hiện nhiều hạt nhỏ li ti, trông giống như các túi bào tử đuôi gai. Bệnh có thể tạo thành một đốm lớn, bệnh nặng có thể làm khô lá. Khi trời mưa các mô bệnh sẽ bị thối rữa, khi nắng khô vết bệnh dễ bị rách.
Cứ đến dịp Tết Nguyên đán hàng năm, người dân trồng trọt hoa lại tất bật chuẩn bị cho mùa hoa ly, hoa đa dạng màu sắc. Trong số đó, hoa cúc có lẽ là loại hoa được ưa chuộng nhất vì có màu sắc đẹp, phù hợp với khí hậu miền Nam, dễ trồng và được người tiêu dùng ưa chuộng. Tuy nhiên, hoa cúc thường xuyên bị bệnh đốm đen và tuyến trùng gây hại, ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng của cây.
Bệnh đốm đen do nấm Septoria chisyella gây ra. Bệnh thường xuất hiện trên lá (nhất là lá già). Triệu chứng đầu tiên là trên lá có những chấm đen nhỏ, sau khi bệnh phát triển thành những chấm tròn hoặc bầu dục, đường kính 5-10mm. Bệnh rất nghiêm trọng, các đốm này kết hợp với nhau tạo thành mụn nước lớn với nhiều đốm đen nhỏ (bào tử), lá vàng và rụng, cây phát triển kém, hoa nhỏ. Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện nhiệt độ và ẩm độ cao. Mức độ nhiễm bệnh của các giống hoa cúc khác nhau.
Bệnh đốm đen lá ở hoa cúc ?
Bệnh phá hại rất phổ biến trên nhiều cây trồng họ cúc, làm ảnh hướng lớn đến năng suất và phẩm chất hoa. Bệnh hại suốt quá trình sinh trưởng của cây hoa cúc làm cây chết khô.
Triệu chứng
Vết bệnh chủ yếu trên lá, lúc đầu là đốm nhỏ như đầu kim màu xám, sau đó mô bệnh rải rác ở giữa thành hình elip tròn hoặc trắng nhạt, đường kính vết bệnh 0,5-1. cm. Các vết bệnh của bệnh nặng có thể liên kết với nhau tạo thành các đốm lớn ở giai đoạn mô bệnh. Về sau thường hình thành những chấm đen nhỏ (quả của cành nấm), gặp mưa ẩm nhiều mô bệnh chuyển sang màu xám đen, trong điều kiện khô hạn, mô bệnh dễ bị gãy.
Nguyên nhân gây bệnh
Nấm Septoria chrysanthemi Halst thuộc họ Sphaeropsidaceae; lớp Sphaeropsidales; nấm khô vằn. Sợi nấm đa bào, không màu, phân nhánh. Sinh sản vô tính tạo thành các quả mọng hình cầu; thường nằm chìm trong các mô bệnh và do đó có lỗ hở ở đầu. Đường kính 70-130 µm, màu nâu hoặc nâu đen. Các túi bào tử ngắn, đơn bào và phình ra ở gốc cành.
Bào tử hình que dài, mảnh, có hai đầu nhọn, đa bào, không màu, thường có 3-5 ngăn. Bào tử nấm nảy mầm trong điều kiện ẩm độ cao (giọt nước, giọt sương); và nhiệt độ thích hợp 23-28oC là thuận lợi. Trong điều kiện nhiệt độ và độ ẩm thuận lợi; thời gian ủ bệnh của bệnh chỉ từ 6 – 7 ngày. Mức độ lây nhiễm và thời gian ủ bệnh của bệnh phụ thuộc vào vết thương chặt trên thân cá cúc và trên lá.
Nguồn bệnh chính là các sợi nấm và quả mọng của nấm bệnh hiện diện trên tàn dư thân của cây hoa cúc đồng ruộng.
Đặc điểm phát sinh phát triển
Bệnh đốm đen trên lá hoa cúc thường gây hại nặng trong điều kiện ẩm ướt, mưa nhiều, gió nhiều, nhiệt độ cao. Bệnh này thường xảy ra trong các đám cưới từ đầu tháng 4 đến tháng 7 vào mùa xuân và mùa hè.
Các giống hoa cúc vàng Đài Loan, vàng Đài Loan; hoa cúc vàng Đà Lạt và hoa cúc trắng Nhật Bản; nhìn chung khỏe hơn các giống của Singapore. Bệnh cũng thường gây hại cho ruộng hoa cúc với diện tích thấp; thường xuyên bị cắt nước, mật độ trồng cao (600.000 cây / ha).
Bệnh hại nghiêm trọng trên ruộng hoa cúc độc canh Sự phát triển của bệnh cũng liên quan chặt chẽ đến sự xâm nhập của côn trùng miệng; và tạo ra vết thương mài mòn trong quá trình cắt tỉa; chăm sóc và canh tác. Bệnh này cũng có thể gây hại năng lượng cho ruộng hoa cúc bón NPK (thiếu kali).
Biện pháp phòng trừ
Để phòng trừ bệnh đốm đen lá hoa cúc; cần phải kết hợp áp dụng đủ các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp:
– Chọn và sử dụng các giống chống chịu bệnh.
– Chọn đất cao ráo, có hệ thống tiêu thoát nước tốt và lên luống cao.
– Thực hiện biện pháp luân canh với cây trồng khác họ, không trồng độc canh hoa cúc nhiều năm.
– Mật độ trồng vừa phải không trồng quá dầy.
– Bón phân NPK đầy đủ, cân đối và hợp lý, nên bón lót phân chuồng hoai mục trước khi trồng, bón đầy đủ kali.
– Trường hợp bệnh xuất hiện có thể sử dụng một số loại thuốc hóa học để phòng trừ như : Macozeb, matalaxy, fosetyl aluminum, diniconazole…
Ngoài bệnh đốm đen, sâu vẽ bùa cũng phá hoại trên lá hoa cúc; loại sâu này có thể gây hại từ giai đoạn lá thật đến giai đoạn ra hoa nhưng nặng nhất là giai đoạn lá khỏe. Tên khoa học của sâu bỏ bùa là Liriomyza, thuộc họ Agromyzidae, tên khoa học là Ditera.
Sâu nở thành những đường xoăn màu trắng dưới da lá (do đó, nông dân còn gọi là bọ xít); có thể nhìn thấy đường đi và phân của nó dưới một đường mờ đục. Làm hại nhiều lá giống nhau làm cho lá cháy khô; giảm khả năng quang hợp, cây sinh trưởng kém. Nếu thời kỳ ra hoa bị sâu vẽ bùa gây hại mật độ cao thì cây sẽ ra hoa ít; hoa nhỏ và ảnh hưởng đến vẻ đẹp của cây ra hoa.
Nguồn: Camnangcaytrong.com
