Bầu là loại rau ăn hàng năm rất phổ biến và rất tốt cho sức khỏe. Loại rau này là một cây thân leo dài, có hoa màu trắng và lá to hơn. Bầu còn được gọi là bầu bì hay bầu hoa trắng. Nó luôn được coi là một trong những loại rau tốt cho sức khỏe. Đây là một loại rau rất linh hoạt chứa đầy nước (khoảng 92%) và khoáng chất và giữ cho cơ thể bạn đủ nước. Bầu có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, dễ trồng và chịu được nhiệt độ cao nên là loại rau tuyệt vời cho mùa hè ở nước ta. Bầu có nhiều hỉnh dạng khách nhau; như Bầu chai tròn, Bầu tròn cao, Bầu chai hình trụ, Chai hình chai bầu, Bầu chai dài,…
Bầu có hàm lượng nước cao và là nguồn cung cấp vitamin C, vitamin K và canxi dồi dào. Bầu giúp duy trì một trái tim khỏe mạnh và làm giảm mức cholesterol xấu. Chính vì vậy, bạn không thể bỏ qua những kũ thuật trồng bầu hiệu quả để tự mình trồng bầu cũng như phát triển hệ thống nông nghiệp từ cây bầu.
Mục lục
Kỹ thuật trồng cây bầu chuẩn nhất
Do kỹ thuật trồng ít phức tạp, cây dó bầu có thể tạo bóng và là nguyên liệu cho nhiều món ngon nên cây dó bầu được trồng và sử dụng ở nhiều nơi.
Chia sẻ chuyên gia
Để có được giàn bầu đúng chuẩn, bà con cần chú ý tuân thủ một số kỹ thuật trồng cây cơ bản. Góc nhìn của người dân về kinh nghiệm và công nghệ trồng hoa chậu:
“Bầu có thể trồng quanh năm, nhưng vào mùa hè nếu trồng vào khoảng tháng 11 đến tháng 1 sẽ cho thu hoạch nhiều quả và phát triển tốt, là loại cây ngắn ngày, dễ trồng, ít sâu bệnh, chăm sóc đúng kỹ thuật. Rau, đầu tư trồng cây dó bầu không cần tốn thêm chi phí, việc làm giàn chỉ tốn công và chi phí, bạn có thể dùng giàn khoan cho vụ trước hoặc mua cây mới vào vụ sau, vụ thu hoạch kéo dài khoảng 3 tháng và giá cả tương đối ổn định, hiệu quả cao hơn so với các loại cây trồng khác. ”-Ông Xiu chia sẻ
“Để phòng trừ nấm bệnh, bà con nên rải đều vôi bột trên mặt đất trước khi trồng, kết hợp thích hợp với lân, phân bón và diamoni photphat. Ngoài ra, hàng ngày tôi cũng dùng nước ngâm ốc pha loãng. Khi tưới bầu Các khung luôn xanh mượt. “-Ông Tích chia sẻ
Tên thực vật của loại bầu này là Lagernaria siceraria (Molina) Standl, thuộc họ Bầu bí và có kỹ thuật trồng khá đơn giản. Bầu có nguồn gốc từ Châu Phi và Ấn Độ, hiện được trồng phổ biến ở các nước nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới.
Bầu là loại cây hàng năm quấn thân leo, đẻ nhánh, đẻ nhánh, đậu quả và đẻ nhánh nên khi cày phải bấm ngọn cho dàn. Rễ rất phát triển, có nhiều vị, trong quá trình đốt có thể tạo ra nhiều rễ bất định. Những bông hoa được thụ phấn nhờ gió và côn trùng. Hình dạng và kích thước của quả rất khác nhau, thường hình trụ, dài 50-100 cm, vỏ trở nên gỗ khi già, củ ưa nhiệt độ cao 20-30 độ C và cường độ ánh sáng mạnh.
Hiện nay, có nhiều giống bầu nhưng chủ yếu có 4 loại: bầu thước, bầu sao, bầu trắng và bầu thúng. Tuy nhiên, ở phía Bắc, người dân nên trồng bầu sao bởi loại này cho năng suất cao và thu nhập ổn định.
Bầu trồng được quanh năm, mùa nắng cho trái nhiều hơn mùa mưa. Bầu phát triển thuận lợi khi gieo trồng từ tháng 11 đến tháng 1 dương lịch. Hạt bầu cần nhiệt độ cao và ẩm độ đầy đủ để nẩy mầm.
Kỹ thuật trồng cây
Kỹ thuật gieo hạt
Người trồng nên ngâm hạt từ 10 đến 12 giờ, sau đó gói vào tro nóng hoặc cát trong 4-5 ngày để hạt nảy mầm. Người ta gieo hạt đã nảy mầm vào đất cho đến khi cây được 2 lá thật mới đem gieo. Ngoài ra bà con có thể gieo hạt trực tiếp tại ruộng, mỗi hố gieo từ 3 đến 4 hạt, các hố có kích thước 50 x 50 x 30 cm đào cách nhau 1 m, lượng phân bón nhiều. hoặc có thể bón lót phân cỏ hoai mục, mỗi hốc khoảng 100 gam phân NPK.
Tưới nước
Bầu cần nhiều nước, do đó người chăm sóc phải tưới thường xuyên 1 – 2 lần/ngày cho cây đủ ẩm. Lượng nước tưới cần gia tăng khi bầu mang trái. Giai đoạn tăng trưởng kéo dài kể từ khi trồng đến khi bầu lên giàn (60 ngày sau khi trồng), người dân cần bón thúc thường xuyên mỗi tuần một lần để chuẩn bị cơ sở vật chất cho cây ra hoa kết trái.
Chăm sóc
Giai đoạn ra hoa, đậu trái, cây cần được bón thúc nuôi trái 7-10 ngày một lần với lượng phân gia tăng dần để trái to và nhiều trái. Trong suốt thời gian canh tác (130 – 140 ngày) mỗi hốc nên được bón từ 1 – 1,5 kg phân hỗn hợp NPK.
Khi bầu mọc dài được 1m, bà con bắt đầu khoanh dây vòng gốc, lấy đất chặn lên ngay đốt, cách 1 – 2 đốt lại chặn đất để tranh thủ cho bầu ra rễ bất định, tăng khả năng thu hút dinh dưỡng nuôi trái sau này. Trồng được 2 tháng người dân mới nên nương dây cho bầu leo giàn, cần để dây ở thế tự nhiên, không lật úp hay xoắn dây. Nên làm giàn bằng để bầu đủ diện tích bò, bầu vừa lên giàn là có thể trổ hoa đậu trái. Từ 75 – 90 ngày sau khi trồng, bầu bắt đầu cho thu hoạch.
Tỉa nhánh
Bầu ra nhiều dây nhánh và mang trái ở dây nhánh. Các dây nhánh ở đoạn thân từ gốc lên đến giàn nên tỉa bỏ để gốc được thoáng. Khi bầu lên giàn, người trồng không nên tỉa để dây nhánh cho trái. Khi đã lấy được trái trên nhánh, người dân nên bấm ngọn; để trái phát triển lớn và bầu tiếp tục cho trái ở dây nhánh khác.
Phòng sâu bệnh hại
Sâu hại bầu gồm ruồi đục lòn lá (Lyriomyza spp.); rầy mềm (Aphis sp.), bọ rầy dưa (Aulacophora similis). Bà con cần nhanh chóng phun thuốc khi thấy các côn trùng này xuất hiện.
Bệnh gây hại cho bầu thường gặp như bệnh héo cây con do nấm Rhizoctonia solani; bệnh khảm do virus, bệnh thán thư do nấm Colletotrichum lagenarium trong mùa mưa và bệnh phấn trắng; do nấm Sphaerotheca fuliginea trong mùa khô. Trong thực tế do diện tích trồng ít, giá trị kinh tế của bầu không cao; nông dân có thể không phun ngừa thuốc trị bệnh; chỉ nhổ bỏ cây bệnh hay ngắt bỏ lá bệnh nếu có.
Thu hoạch và để giống
Trái bầu phát triển 10 – 12 ngày sau khi trổ hoa là bà con có thể thu hoạch để ăn. Người trồng nên cắt trái khi vỏ còn mềm, trái thon dài, hạt bên trong vừa tượng là ngon. Người dân không nên để trái già, vỏ hạt bên trong đã cứng, ăn kém ngon và cây mau tàn. Nếu chăm sóc tốt, giàn bầu 100 gốc sẽ cho thu trái 2 – 3 ngày/lần; mỗi gốc trung bình cho từ 10 – 15 trái.
Công dụng của quả bầu
Tỷ lệ chất dinh dưỡng ở bầu kém hơn các cây khác trong họ nhưng thịt quả non ngọt; có tác dụng giải nhiệt, trừ độc, có thể chữa bệnh đái tháo đường và mụn lở. Hoa và hạt bầu cũng được sử dụng làm thuốc trong Đông y. Vỏ quả già rất cứng dùng làm chai, lọ hay chế tạo đồ gia dụng.
